ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2018: Θέματα και απαντήσεις στην Νεοελληνική Γλώσσα ΓΕΛ

Δείτε και διαβάστε τα θέματα και τις απαντήσεις από τους καθηγητές του Πρότυπου Φροντιστηριακού Κέντρου Άνοδος στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας ΓΕΛ που εξετάστηκε την Παρασκευή 8 Ιουνίου 2018.

                                         ΘΕΜΑΤΑ 

   

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ Δ΄ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Α. Ο συγγραφέας στο κείμενό του αντιπαραβάλλει τους όρους «παιδεία» και «εκπαίδευση». Αρχικά, επισημαίνει την εννοιολογική ευρύτητα του όρου «παιδεία», την οποία τεκμηριώνει ιστορικά και ως διαπαιδαγώγηση στην τραγική ποίηση αλλά και ως γνώση και αρετή στη φιλοσοφία. Η λέξη στην αρχαιότητα συνδέεται με τη νεαρή ηλικία και το παίγνιο, ενώ η εκπαίδευση αποτελεί όρο μεταγενέστερο. Επιπλέον, τονίζει πως οι δύο όροι δεν ταυτίζονται και πως κοινή παράμετρός τους είναι η διαβάθμιση της γνώσης που ασκείται κυρίως από την πολιτεία και δευτερευόντως από την ιδιωτική πρωτοβουλία. Ο συγγραφέας υποστηρίζει καταληκτικά πως οι διαφορές που εντοπίζονται στο πέρασμα των χρόνων οφείλονται στο γεγονός ότι η παιδεία συνιστά μέθοδο με χαρακτήρα ελεύθερο, ενώ η εκπαίδευση έχει υποχρεωτικό και συνάμα αυστηρά καθορισμένο χαρακτήρα.

Β.1. α. Λάθος

β. Λάθος

γ. Σωστό

δ. Λάθος

ε. Σωστό

Β2.α) Σύγκριση – Αντίθεση

Συγκρίνονται οι έννοιες παιδεία – εκπαίδευση και ο εν λόγω τρόπος ανάπτυξης επιβεβαιώνεται από τη χρήση της διαρθρωτικής λέξης «αντίθετα» και της ενδεικτικής για το νόημα λέξης «διαφορές».

β) Ωστόσο: αντίθεση

επομένως: συμπέρασμα

προκειμένου: σκοπός

που πάει να πει ότι: επεξήγηση

κυρίως: έμφαση

Β3.α) ανιχνεύονται = εντοπίζονται, ιχνηλατούνται

συνάπτεται = συνδέεται, συναρτάται

εμφανίζεται = παρουσιάζεται

συντελεστών = παραγόντων, παραμέτρων

προφανείς = πρόδηλες

β) αναβαθμίζεται ≠ υποβαθμίζεται, υπονομεύεται

μεταγενέστερη ≠ προγενέστερη

επιτρέπουν ≠ αποτρέπουν

ιδιωτική ≠ δημόσια

διαφορές ≠ ομοιότητες

Β4. α) Ρήματα παθητικής φωνής: εναλλάσσονται – ανιχνεύονται – αναβαθμίζεται – αναδεικνύεται – θεωρείται – συνάπτεται.

β) Η παθητική φωνή καθιστά το ύφος σοβαρό, επίσημο, τυπικό, απρόσωπο και αντικειμενικό.

Γ1. Επικοινωνιακό πλαίσιο: Τίτλος

α) Προκειμένου να παρασχεθεί εκπαιδευτική και παιδευτική λειτουργία, το σχολείο οφείλει να:

-       παρέχει εξειδικευμένες αλλά και γενικότερες γνώσεις, ώστε να εξασφαλίζεται η κριτική σκέψη του μαθητή που θα τον βοηθήσει να αποκωδικοποιεί τις πληροφορίες που δέχεται

-       προσφέρει επαγγελματικό προσανατολισμό που είναι απαραίτητος σε μια εποχή έντονης ανεργίας και παράλληλα πληθώρας επαγγελμάτων για τα οποία δε γνωρίζουμε τις συνθήκες άσκησής τους και τις προοπτικές τους

-       είναι σύγχρονη για να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παρόντος, να μεριμνά για την επικαιροποίηση της γνώσης, για την προσαρμογή της στους νόμους της αγοράς, να είναι ευέλικτη και ανταγωνιστική

-       διαμορφώνει κοινωνική συνείδηση με το ανάλογο περιεχόμενο σπουδών, αναπτύσσει αρετές, όπως συνεργασία, άμιλλα, διαλλακτικότητα, πειθαρχία προκειμένου να μπορεί το νεαρό άτομο να συνάψει υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις. Έτσι, εξαλείφονται φαινόμενα ρατσισμού, φανατισμού και ανηθικότητας

-       ευαισθητοποιεί για τα κοινωνικά προβλήματα και ενεργοποιεί για την επίλυσή τους. Αυτή η κοινωνική λειτουργία είναι ιδιαίτερα σημαντική στις μέρες μας, καθώς φαινόμενα παθογένειας καθημερινά μας απασχολούν

-       μεταγγίζει αναλλοίωτες και διαχρονικές αξίες, ώστε να δημιουργεί ένα αξιακό σύστημα στο μαθητή που θα λειτουργεί ως αντίσωμα στις δελεαστικές αλλά ύποπτες προτάσεις που καθημερινά δέχεται από την κοινωνία ή τα Μ.Μ.Ε.

-       βοηθά το παιδί να απαλλαγεί από το άγχος, τα συμπλέγματα, να αποκτήσει συναισθηματική ωριμότητα και να μάθει να ελέγχει τα πάθη και τα ένστικτά του

-       δημιουργεί υγιή πολιτική – δημοκρατική συνείδηση. Η δημοκρατική παιδεία είναι πηγή πνευματικού φωτισμού και απαλλάσσει  το άτομο από την άγνοια και τις δεισιδαιμονίες, γιατί οι γνώσεις οξύνουν το πνεύμα και οι αξίες καλλιεργούν τη ψυχή. Τα άτομα που δέχονται τέτοια παιδεία είναι αυτόβουλα και αυτοδύναμα, μπορούν να ελέγχουν, να κρίνουν, να αξιολογούν, να ανθίστανται και να επαναστατούν

-       μεταλαμπαδεύει τις παραδοσιακές αξίες και τα υψηλά ιδανικά. Αυτό είναι το περιεχόμενο της εθνικής αγωγής. Σκοπός της παιδείας, άλλωστε, είναι η εθνική διαπαιδαγώγηση. Έτσι, δημιουργείται ορθή αντίληψη για την έννοια του πατριωτισμού, χωρίς ακραίες εθνικιστικές αντιλήψεις

-       καλλιεργεί πνεύμα ειρηνικής συνύπαρξης των λαών και οικουμενικής συνείδησης. Αυτό καθίσταται αναγκαίο σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης σαν τη σημερινή, όπου οι λαοί επικοινωνούν μεταξύ τους συνεχώς και αλληλεξαρτώνται σε όλα τα επίπεδα

-       προφέρει αισθητική αγωγή, σημαντικό στοιχείο σε εποχή υποκουλτούρας και αθλητική αγωγή, προκειμένου να αναδείξει ιδιαίτερες κλίσεις των παιδιών και να εκγυμνάσει το σώμα τους

β) Τρόποι ενίσχυσης του παιδευτικού ρόλου του σχολείου:

-       απαλλαγή του μαθήματος από τη στείρα αποστήθιση, ενεργή συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία, διάλογος, εξάλειψη του δασκαλοκεντρισμού, ανάληψη ομαδικών εργασιών, διαδραστικό μάθημα, χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, βιντεοπροβολείς, εποπτικά μέσα διδασκαλίας, ψηφιακό βιβλίο και βοηθήματα, διαδικτυακή σύνδεση των σχολείων, ολιγομελή τμήματα, εξατομικευμένη διδασκαλία, μάθηση στο σχολείο και λιγότερη εργασία στο σπίτι. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν από μάχιμους και προοδευτικούς εκπαιδευτικούς με όραμα και άποψη και γνώση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας

-       εξυγίανση του θεσμού των μαθητικών κοινοτήτων. Αυτό θα γίνει κατόπιν προαίρεσης των ίδιων των μαθητών οι οποίοι θα συνειδητοποιήσουν τη δύναμη που τους δίνει αυτή η δημοκρατική διαδικασία εξαγωγής πενταμελών και δεκαπενταμελών σχημάτων

-       διεκπεραίωση εκδηλώσεων, όπως σχολική εφημερίδα, χορωδίες, εκθέσεις ζωγραφικής θεατρικές ομάδες, συμμετοχή σε προγράμματα όπως αυτό της υιοθεσίας μνημείων, επισκέψεις σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, επισκέψεις σε ορφανοτροφεία, γηροκομεία, χώρους φιλοξενίας μεταναστών, δρυμούς, οικολογικά πάρκα

-       πρωτοβουλίες για καθαρισμό και διακόσμηση των σχολείων, μουσική στα διαλείμματα, ελεγχόμενοι χώροι για γκράφιτι και χώροι προβολής ταινιών

-       ανταλλαγές μαθητών σε σχολεία διαφόρων χωρών, συμμετοχή σε πανευρωπαϊκά και διεθνή συνέδρια, μελέτη της ιστορίας όλων των κρατών, εκμάθηση ξένων γλωσσών

-       εθνικές εορτές, παρελάσεις, επέτειοι

-       με πρωτοβουλία των παιδαγωγών και συμμετοχή των παιδιών να καλούνται πνευματικοί άνθρωποι στα σχολεία οι οποίοι θα ενημερώνουν για τα προβλήματα που υπάρχουν, τις λύσεις που προτείνονται και τους τρόπους με τους οποίους τα παιδιά μπορούν να την προσφέρουν.

Οι καθηγητές του Πρότυπου Φροντιστηριακού Κέντρου Άνοδος:

Αθανασοπούλου Μαίρη

Βούρτση Ζωή

Λέντζιου Έφη

Σεφερλή Γιάννα

Χαραλαμπίδη Χαρά